Ritualen worden dáár gebruikt, waar sprake is van een ‘overgang’. Dit kent men in alle culturen. Denk b.v. aan ritualen die worden gebruikt bij de overgang van de kindfase naar de volwassenheid bij bepaalde volken. In de vrijmetselarij hebben de ritualen dezelfde strekking.
In de ritualen spelen symbolen een belangrijke rol. Hoewel symbolen in het kader van de vrijmetselarij geen vaste betekenis hebben, gaat er niettemin grote zeggingskracht, appel of verheldering van uit.
Een bekend symbool in de vrijmetselarij is de kubieke steen, symbool voor de volmaakte mens. De mens wordt hierbij gezien als een ruwe steen, waarin echter de kubieke steen aanwezig dan wel ‘verborgen’ is. Aan hem de opgave om die kubieke steen aan het licht te brengen, om zelf die kubieke steen te worden, dat wil zeggen: te streven naar volmaaktheid.
Licht en bouwsymboliek
Vele vóór-christelijke religies kunnen als ‘zonnereligies’ worden omschreven, hetgeen wil zeggen dat de baan van de zon in de loop van de dag en in de loop van het jaar een hoofdrol in de religieuze voorstelling inneemt. Het christendom heeft deze rol in belangrijke mate overgenomen, waardoor in de bouw van de kathedraal de zonneloop van essentieel belang is.
Getallensymboliek
Bij de bouw van kathedralen, kerken, kloosters, tempels speelden getalsverhoudingen een belangrijke rol. Al vanaf de oudheid kende men deze verhoudingen en werkte men er mee.
